Şehir estetiğinde kaldırım taşları oldukça önemli bir noktada durmaktadır. Şehir planlamalarında en sık kullanılan taşlardan olan, kaldırım taşlarının tasarımı, hem işlevsel hem de görsel olarak en iyi şekilde hazırlanmalıdır.
Kaldırım Taşı Nedir?
Kaldırım taşı, yaya yolu olarak adlandırabileceğimiz kaldırımların yapımında kullanılan taşlardır. Kaldırımlar, şehir hayatında oldukça önemli bir işleve hizmet etmektedir. Kentte yaşayan yayaların güvenliği açısından, kaldırımların oldukça düzgün bir şekilde planlaması gerekmektedir. Bunun için, kaldırım yapımında kullanılacak taşlar da plana uygun seçilmelidir.
Kaldırım taşlarının farklı türleri bulunmaktadır. Farklı planlamalar için farklı tür ve boyutlarda, farklı desen ve şekillerde taşlar kullanılmaktadır. Kaldırım yapımında kullanılan başlıca taş çeşitlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Granit kaldırım taşları (plaklar, küp taşlar, bordürler, oluklar)
- Bazalt kaldırım taşları
- Andezit kaldırım taşları
- Diyabaz kaldırım taşları
- Arnavut kaldırım taşları
- Traverten kaldırım taşları
Kaldırım Taşlarının Yapımında Dikkat Edilmesi Gerekilen Durumlar
Şehrin her alanında karşıma çıkan kaldırımlar yapılırken, bazı hususların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nedenle kaldırım için gereken taşları seçerken dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. İşlevi kadar görselliğe de önem verilmeli, şehir estetiğinde kaldırım taşlarının yeri düşünülmelidir. Bu konuda dikkat edilecek bazı noktaların şu şekilde sıralanması mümkündür:
- Seçilen taşların sağlamlığı oldukça önemlidir. Şehirde sık kullanılan taşlar olduğu için uzun ömürlü olması gerekmektedir.
- Seçim yaparken iklim koşulları da göz önünde bulundurulmalıdır. Çok yağmur alan bir alanda çalışma yapılıyorsa, suyu emecek nitelikte taşlar seçilmeli ve su birikimini engelleyecek nitelikte döşeme çalışması yapılmalıdır.
- Kolay uygulanabilir nitelikteki taşların seçilmesi daha iyi olmaktadır.
- Şehir estetiği açısından düşünecek olursak, kaldırımın inşa edileceği yerle uyumlu taşlar seçilmelidir. Bu noktada şekil, desen ve renk uyumlu olmalıdır.
- Kaldırım taşlarında, engelli bireyler için yön ve takip için gerekli olan çalışmalar da yapılmalı, kaldırımın herkes için erişebilir olması sağlanmalıdır.
Şehir İçinde Kaldırım Taşlarının Önemi
Özellikle şehir yaşamında kaldırımlar oldukça önemli bir işleve sahiptir. Yaya yoğunluğunun olduğu alanlarda kaldırımlar, zorunlu bir ihtiyaçtır. Bu nedenle şehir sokaklarının hemen her yerinde kaldırımlara rastlamak mümkündür. Şehri bu şekilde boydan boya kaplayan alanların, şehrin dokusuyla uyum içerisinde olması gerekmektedir. Kent dokusunda bu kadar önemli bir yere sahip olan kaldırımlar, özenle planlanmalı ve tasarlanmalıdır. Uyumun yakalanmasında ve şehir estetiğine katkıda bulunması açısından kaldırım taşları oldukça önemli bir noktada durmaktadır.
Gerek görsel gerekse işlevsel anlamda bu kadar öneme sahip olan kaldırım taşları farklı çeşitlerde bulunabilmektedir. Bu çeşitlilik desene, boyuta, türe ve renge göre değişiklik göstermektedir. Kaldırımların inşasında, bu türler arasından şehrin dokusuyla en uyumlu olan ve kentin estetiğine katkı sağlayacak türden taşlar seçilmelidir. Bütün bunlarla birlikte çeşitli kent mobilyaları, uygun bir şekilde kaldırımlarda konumlandırılabilir. Örnek vermek gerekirse, kaldırımın işlevselliğini bozmadan, kaldırımların üzerinde, çiçeklendirme ve ağaçlandırma çalışmaları da yapılabilir.
Gündelik işleyişte, kent yaşamındaki insanlar, bahsi geçen kaldırımları gün içerisinde sıklıkla kullanmaktadır. Bu nedenle şehirde yaşamlarını süren kişilere, rahat ve keyifli bir hizmet sunabilecek kaldırımlar inşa etmek gerekmektedir. Bunu yaparken de kentte yaşayan kişilerin zevklerine hitap edebilecek türden kaldırım taşları seçmek, şehir estetiğinde kaldırım taşlarının önemini ortaya koyacaktır.
Kaldırım Taşları Nerelerde Kullanılır?
Adından da anlaşılacağa üzere, kaldırım taşları sıklıkla kaldırım yapımında kullanılmaktadır. Ancak bununla birlikte, bu taşlar farklı alanlarda da kullanılabilmektedir. Şehir içerisinde bu taşların başlıca kullanıldığı alanları şöyle sıralayabiliriz:
-
•
- Kaldırımlar •
- Caddeler •
- Sokaklar •
- Meydanlar •
- Parklar •
- Bahçeler •
- Avlular •
- Otoparklar
Görüldüğü üzere kaldırım taşları, kullanışlı, dayanıklı ve estetik olması nedeniyle kaldırım dışı alanlarda da kullanılarak, şehir estetiğine katkı sağlamaktadır.